Myślenie oparte na ryzyku jest jedną z głównych zmian wprowadzonych w zaktualizowanym standardzie ISO 9001: 2015. Podczas gdy myślenie oparte na ryzyku zostało uwzględnione w starszych wersjach ISO 9001 domyślnie, w ramach klauzuli „działania zapobiegawcze”, ISO 9001: 2015 zwiększa nacisk i wyraźnie określa wymóg w ramach klauzuli „Działania mające na celu ograniczenie ryzyka i wykorzystanie szans”. Dlatego w nowej wersji standardu skupiono się na wychwytaniu zarówno zagrożeń, jak i szans, a następnie na obsłudze ich w uporządkowany sposób.
Zagrożenia według ISO 9001
ISO 9001 definiuje zagrożenia jako wpływ niepewności na oczekiwany wynik. Skuteczne zarządzanie ryzykiem jest omawiane z dużym wyprzedzeniem, aby zapewnić mniej nieprzewidzianych sytuacji, efektywniejsze planowanie, skuteczne podejmowanie decyzji, a także lepsze relacje z interesariuszami. Skuteczne zarządzanie zagrożeniami prowadzi do lepszych wyników, ciągłego doskonalenia i zwiększa zadowolenie klientów. Szanse są uważane za pozytywną stronę zagrożeń, dlatego ISO 9001: 2015 koncentruje się przede wszystkim na zmniejszaniu zagrożeń i zwiększaniu szans.
Należy pamiętać, że norma ISO 9001 jest napisana ogólnie i nie klasyfikuje w szczególności problemów ani ich sposobów kontroli i oceny w celu udokumentowania, dlatego nie znajdziemy tam list problemów/zagrożeń ani zapisów ocen. Niemniej jednak możemy uzyskać takie informacje za pomocą wywiadów z najwyższym kierownictwem, dotyczących kontekstu naszej organizacji i jej strategicznego kierunku, rozpoznanych problemów i okoliczności, a także tego, w jaki sposób mogą one wpłynąć na planowane wyniki naszego systemu zarządzania.
Wykorzystanie analizy SWOT
Najnowsza wersja normy ISO 9001 wymaga od organizacji przeprowadzenia kompleksowej oceny obecnego kontekstu organizacji. Analiza SWOT jest niezwykle skutecznym narzędziem biznesowym, powszechnie stosowanym w celu uzyskania produktywnych wyników. Jest szeroko wykorzystywana przez kierowników ds. jakości w celu doskonalenia procesów i rozwoju przedsiębiorstwa. Analiza SWOT uważana jest za wyjątkowe narzędzie dla podmiotów gospodarczych, pomagając im w zmniejszeniu słabości i zagrożeń, skoncentrowaniu się na swoich mocnych stronach i jak najlepszym wykorzystaniu sprzyjających okazji.
Większość osób stosuje podejście zaczynające się od środka. Aby zastosować tę technikę, punktem wyjścia jest przyjrzenie się wnętrzu organizacji oraz określenie mocnych i słabych stron. Po ich zrozumieniu można zbadać czynniki zewnętrzne, takie jak szanse i zagrożenia.
Jeśli chodzi o zewnętrzną część organizacji, oznacza to, że wskazując szanse i zagrożenia za pomocą analizy SWOT, musimy zbadać niekontrolowane czynniki poza jednostką biznesową. Tymi czynnikami są m.in. aspekty międzynarodowe lub problemy lokalne. Jest wiele punktów, które należy wziąć pod uwagę, w tym konkurenci, zmiany rynkowe czy modyfikacje przepisów. Jeśli organizacja chce uzyskać maksymalne korzyści z tej analizy, konieczne jest uszeregowanie różnych czynników według ich priorytetów (czyli ocenienie ryzyka), a czynniki te muszą być zorientowane na działanie. Postępując zgodnie z tym podejściem, można opracować wykonalny plan określający, w jaki sposób wzmocnić organizację i przygotować na nadchodzące zmiany. Wsparcie w tym zakresie oferuje dla Was Grupa Doradcza Qualitas – https://www.iso-konsulting.pl/iso9001/.