Metoda 5 kroków, określana także jako metoda 5xS to pojęcie związanie z zarządzaniem jakością. Za jej twórcę uznawany jest Japończyk Takashi Osada. Metoda powstała w 1980 roku, a jej celami są ciągłe doskonalenie, poprawa jakości produktów i usług, zwiększenie wydajności i stabilności procesów oraz obniżenie kosztów działania przedsiębiorstwa.

5xS – na czym polega?

Jak wskazuje sama nazwa, metoda składa się z 5 elementów – praktyk, których zastosowanie umożliwia poprawę wydajności, eliminację marnotrawstwa oraz usprawnienie procesów. Pierwszą literą japońskich nazw (oraz ich angielskich odpowiedników) poszczególnych składników jest „S” – z tego powodu metodę 5 kroków nazywa się także 5xS.

Pierwszym elementem metody jest „Seiri”, angielskie „sort”, czyli selekcja lub sortowanie. Zgodnie z tą zasadą wszelkie narzędzia na miejscu pracy powinny być odpowiednio ułożone, a niepotrzebne obiekty należy usunąć. Nieuporządkowane stanowisko pracy może powodować zagrożenia, z kolei bałagan zmniejsza wydajność. Zmniejszenie zapasów oraz lepsze wykorzystanie przestrzeni sprzyja redukcji kosztów.

Kolejnym punktem metody 5 kroków jest „Seiton”, angielskie „straighten”, co może być rozumiane jako systematyka. Według tej zasady narzędzia i urządzanie w miejscu pracy powinny myć ułożone we właściwym porządku oraz być łatwo dostępne. Wszelkie sprzęty należy przyporządkować do miejsca i zawsze je tam odkładać. Zwiększa to bezpieczeństwo i pomaga oszczędzić czas, a przy okazji sprzyja ciągłemu doskonaleniu procesu oraz poprawie jakości produktu lub usługi.

Trzecią częścią 5xS jest „Seiso” – angielskie „shine”, czyli sprzątanie. Zgodnie z założeniami metody 5 kroków, stanowisko pracy powinno być nie tylko logicznie uporządkowane, ale również posprzątane. Dzięki takim działaniom sprzęty i urządzenia na dłużej zachowują sprawność, a praca staje się bardziej komfortowa.

Następnym elementem metody 5 kroków jest „Seiketsu”, angielskie „standarize”, co oznacza standaryzację. Ustalenie odpowiedzialności za poszczególne czynności oraz stworzenie jasnych reguł ułatwia pracę i umożliwia utrzymanie porządku oraz kontrolę. Stanowisko pracy prezentuje się bardziej zachęcająco, poprawia się bezpieczeństwo oraz higiena pracy.

Ostatnim składnikiem metody 5xS jest „Shitsuke” – angielskie „sustain”, które można przetłumaczyć jako samodoskonalenie lub samodyscyplina. Cztery pierwsze zasady muszą być bezwzględnie przestrzegane każdego dnia, ponieważ ich konsekwentne wprowadzanie w życie dzień po dniu pozwala na utrzymywanie standardów oraz poprawę warunków pracy.