Audyt to działanie weryfikacyjne i badające procesy zachodzące w firmie. Jest niezwykle skutecznym narzędziem, dostarczającym zbioru informacji na temat funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz jego rentowności. Jego wyniki są nierzadko doskonałym bodźcem do wprowadzania zmian i optymalizacji mechanizmów, które nie przynoszą korzyści dla firmy. Audyt przyjmuje dwie formy – audyt wewnętrzny oraz audyt zewnętrzny. Obie formy kontroli tworzą ład korporacyjny, czyli sposób, w jaki organizacja jest zarządzana. W kontekście zarządzania jakością, audyt zewnętrzny przeprowadza się na wniosek danego przedsiębiorstwa, a jego pozytywny wynik skutkuje przyznaniem odpowiedniego certyfikatu.
W jakim celu przeprowadza się audyt zewnętrzny?
Zasadniczym celem przeprowadzenia audytu jest potrzeba wskazania konkretnych aspektów przedsiębiorstwa, które wymagają zmian. Dzięki ich sprecyzowaniu można wdrożyć odpowiednie działania optymalizacyjne i poprawić sposób funkcjonowania organizacji czy też świadczonych przez nią usług (w zależności od działu, który podlega audytowi). Istotą audytu zewnętrznego jest analiza dotychczasowych procesów zachodzących w firmie, wskazanie błędów i diagnoza zdolności organizacji (np. do spełniania norm wymaganych dla uzyskania certyfikacji).
Drugim, równie ważnym powodem przeprowadzenia audytu zewnętrznego, jest ocena konkretnych działań, uzyskanie prestiżu i konkurencyjności. Przedsiębiorstwo starające się poprawić swoją pozycję na rynku może ubiegać się o przeprowadzanie audytu przez jednostkę certyfikującą poprzez złożenie wniosku. Taki audyt określa się jako audyt strony trzeciej.
Kto powinien przeprowadzać audyt zewnętrzny?
Audyt zewnętrzny powinien być przeprowadzany przez niezależnych audytorów, osoba odpowiedzialna za przeprowadzenie audytu nie powinna być związana z audytowaną jednostką.
Rodzaje audytów zewnętrznych
Ze względu na to, kto przeprowadza audyt zewnętrzny, dzielimy je na:
audyt drugiej strony – przeprowadza go podmiot chcący podjąć współpracę z daną instytucją wobec braku odpowiednich certyfikatów potwierdzających zgodność systemu przedsiębiorstwa z odgórnie obligującymi wytycznymi. Podmiotem takim może być potencjalny klient, dostawca lub inna firma rozważająca nawiązanie współpracy. Audyt przeprowadza wówczas wykwalifikowany audytor zewnętrzny drugiej strony, aby przekonać się, czy warto zdecydować się na kooperację i czy będzie to bezpieczne.
audyt trzeciej strony – w tym przypadku jednostka audytująca jest akredytowana do tego, aby potwierdzić, że procesy zachodzące w danym przedsiębiorstwie są zgodne z obowiązującymi normami i na tej podstawie wydać odpowiedni certyfikat. Szczególne znaczenie ma tutaj obiektywizm jednostki przeprowadzającej audyt, która nie jest związana z żadną stroną: ani firmą, która złożyła wniosek, ani jej klientem, kontrahentem, czy też potencjalnym partnerem biznesowym.