Kaizen to pojęcie, które wywodzi się z japońskiej kultury i stanowi pewną filozofię postępowania. Filozofia Kaizen dotyczy funkcjonowania organizacji oraz zarządzania nią. Japońskie słowo „Kaizen” możemy tłumaczyć jako poprawa lub zmiana na lepsze („kai” to zmiana, a „zen” – dobry). Zgodnie z założeniami tej metody, należy dążyć jak najlepszego wykorzystania czasu. Wykonywane czynności powinny mieć wartość, prowadzić do doskonalenia oraz likwidacji marnotrawstwa.
Jak działa filozofia Kaizen?
Filozofia Kaizen to kompleksowy, długofalowy sposób zarządzania organizacją. Podstawą jej skuteczności jest zaangażowanie w proces ulepszania wszystkich pracowników. Kaizen to ważny element japońskiej kultury, który dotyczy różnych przejawów życia, nie tylko zawodowego, ale także domowego, osobistego oraz społecznego.
Model oparty na filozofii Kaizen różni się od modelu obecnego w kulturze Zachodu. W zachodnich organizacjach zalecane jest wykonywanie powierzonych zadań zgodnie z instrukcją, z kolei w japońskiej kulturze wspiera się proponowanie przez pracowników sposobów na usprawnienie procesów w organizacji. W tym stylu zarządzania, często w przeciwieństwie do modelu zachodniego, wnioski pracowników są chętnie wysłuchiwane i wdrażane, a przełożeni są otwarci na nowe pomysły.
W zachodnich organizacjach dużą wagę przykłada się do innowacji, które są czasochłonne, jednak przekładają się na widoczne rezultaty. Zgodnie z filozofią Kaizen lepszym rozwiązaniem jest wprowadzanie dużej liczby małych zmian, które nie są bardzo spektakularne, jednak pozwalają na oszczędność środków oraz wypracowanie długofalowych efektów. Filozofia Kaizen sprzyja podejmowaniu współpracy, ważne jest wewnętrzne rozwiązywanie problemów.
Cechy filozofii Kaizen
W filozofii Kaizen, w porównaniu do filozofii pracy w kulturze zachodniej, nacisk jest kładziony na odmienne aspekty funkcjonowania organizacji. Podkreśla się na przykład znaczenie zdolności przystosowania, nie kreatywności, a od pracy indywidualnej lepsza jest praca zespołowa. Ponadto w Kaizen dużej roli nie odgrywają specjalizacje, tylko ogólne przygotowanie, większą uwagę przykłada się do szczegółów, a nieogólnego planu. Na pierwszym miejscu są ludzie, nie nowoczesna technika, bazuje się raczej na istniejących już technologiach. Informacje w organizacji są ogólnie dostępne, a praca przebiega ponad działami.
Dzięki zastosowaniu filozofii Kaizen, metodą małych kroków, stopniowych zmian i przy zaangażowaniu wszystkich członków organizacji, osiąga się długotrwałe cele. Poza tym w wypadku porażki nie należy szukać wymówek, ale do każdego problemu podchodzić jak do wyzwania.